Korona virüsü etkisi dalga dalga bütün endüstrilere yayılıyor. Pek çok spor faaliyeti iptal ediliyor. Yıllık olarak yapılan March Madness, Facebook’s F8, Mobile World Congress, and Auto Shows gibi toplantılar iptal ediliyor veya online olarak düzenleniyor. Fabrikaların kapanması, konserlerin ve spor faaliyetlerinin iptali turizmde rezervasyon iptalleri, ülkeye girişleri kısıtlanması tedarik zincirini ve arz talep döngüsünü tamamen etkilemektedir. Sözleşme deki sorumluluklarınızı yerine getirmek imkânsız hale gelmektedir. Bu durumda sorumluluk nasıl olacaktır. Bu ve benzer durumlarda sözleşmenizdeki Mücbir Sebep hükümlerinden faydalanabilirsiniz.
Eğer sizin şirketinizde Korona virüsü sebebi ile taahhütlerini yerine getirmekte zorlanıyorsa, Mücbir Sebep Şartını sözleşmelerinizin genel hükümleri çerçevesinde kullanabilirsiniz.
Cornell Hukuk Fakültesi Yasal Bilgi Enstitüsü mücbir sebep kavramını “Sözleşmelerde yaygın olarak yer alan ve olağandışı bir olayın meydana gelmesi sonucu taraflardan birinin veya her ikisinin de sorumluluklarını yerine getirmesini engelleyen hükümlerdir. Bu olaylar, yükümlünün eylemlerinin sonucu olarak değil, öngörülemez ve kaçınılmaz olmalıdır, dolayısıyla "Allahtan gelen" olarak kabul edilirler.” şeklinde açıklamaktadır.
Mücbir sebepler nelerdir?
Mücbir sebep olayları tahmin edilemez. Sözleşmelerin niteliğine göre ayrıntılarda farklılık gösterirler. Mücbir sebep maddelerinin özellikle sigorta poliçelerinde ayrıntılı olduğunu görebilirsiniz.
Mücbir sebepler listesinde; salgın, açlık, grev, savaş, isyan, terör saldırıları, deprem, yangın, sel ve kasırga yer alabilir.
Pek çok sözleşmede "öngörülemeyen diğer benzer olaylar " mücbir sebep olayları içinde yer almaktadır. Ancak uyuşmazlık durumunda mahkemeler mücbir sebepler içinde sayılan diğer olayları ölçü olarak kabul edip olayı ona göre yorumlayabilmektedir.
Mücbir Sebep Şartından Nasıl Yararlanabilirsiniz?
Korona virüs salgını ya da salgınla ilgili düzenlemeler sözleşmedeki sorumluklarınızı yerine getirmeyi imkânsızlaştırıyor ise mücbir sebep kuralından prensip olarak yararlanabilirsiniz.
Ancak burada öncelikle sözleşmenizin dikkatli şekilde incelenmesi gerekmektedir. Sözleşmenizde yer alan mücbir sebepler listesi veya ifadeleri bir uzman Avukat tarafından incelenmeli ve ne şekilde yorumlanabileceği değerlendirilmelidir. Mücbir sebep hükümlerinin birçok yasal sözleşmede genel olarak standart olduğunu biliyoruz. Çok az sayıda avukat veya taslak sözleşme hazırlayıcısı genel hükümler konusunda titizdir.
Sözleşmenizde mücbir sebep olarak “hastalık”, “salgın hastalık”, “hükümet önlemleri” veya “doğal afet (acts of God)” gibi bir ifade varsa, Korona virüsünün, Mücbir Sebep Şartına göre bir mücbir sebep olayı olduğunu iddia edebilirsiniz. Mücbir Sebep hükümlerinden faydalanmada sözleşmenizde açık hükümler varsa anlaşmazlık olmayacaktır. Ancak kiraladığınız dükkân için mal ithali gerekiyor ise ve ithalat imkânsız oldu ise ve kiracının kirayı ödemesi imkânsız ise ne olacaktır. Kira kontratındaki şartlara uyma ve kirayı ödeme şartları nasıl değişecektir.
Maalesef mücbir sebep kavramının uluslararası ortak bir tanımı yoktur. Ancak Korona virüsü Mücbir Sebep olaylarını yeniden yorumlatacaktır.
Hukuk doktrini ve yargı kararları Mücbir Sebep olaylarını Covid 19 etkileri çerçevesinde yeniden değerlendirmelidir Sözleşme şartlarının yerine getirilmesinde ihtilaf durumunda, bir Avukata danışmak faydalı olacaktır.
Son Yargı Kararları Mücbir Sebep Konusunu Nasıl Yorumluyor?
Sözleşmenizin kapsamlı bir force majeure (mücbir sebep) cümlesi içermesine dikkat edin ve sözleşmedeki yükümlülüklerinizi yerine getirememenizin bu mücbir sebebin doğrudan sonucu olduğunu ispat edecek belgeleri hazır edin. Çoğu mahkeme, tetikleyici olay ile engellenmiş veya imkansız performans arasında yakın bir nedensellik arar, ancak bu olayın tek neden olmasını gerektirmez. Ancak, bir şirketin sözleşmeye aykırı hareketinin (kirasını ödeyememesi gibi) yakın nedeninin pandemiden mi, hükümetin kapatılmasından mı yoksa pandemiden kaynaklanan küresel mali krizden mi kaynaklandığını çözmek zor olabilir.
Örnek bir iflas davası In Re Hitz Restaurant Group'tur (Bankr. N.D. Ill. 2 Haziran 2020). Bu davada davalı restoran Illinois Eyalet Yönetiminin “evde kalma emri” ni kiranın ödenmemesi için bir Mücbir Sebep kabul edilmesini talep etti. Mahkeme, restoranın mülk sahibine tam kira ödemesinden muaf tutulmasına, ancak paket servislerden elde edilecek potansiyel gelirle orantılı olarak kira için hala kısmen sorumlu olduğuna karar verdi. Bir Florida Bölge Mahkemesi, Kirkland mağazalarının sözleşmedeki “Mücbir Sebepler “ hükmü uyarınca kirayı azaltma hakkına sahip olmadığına, çünkü zorunlu olmayan faaliyetlere ilişkin ilgili hükümet düzenlemelerinin doğrudan sözleşmeden doğan yükümlülükleri yerine getirememe ile nasıl sonuçlandığını kanıtlayamadığına karar verdi. (Palm Springs Mile Assocs. - Kirkland's Stores Inc., No. 20-cv-21724, S.D. Fla. 9 Eylül 2020.)
Yardıma mı İhtiyacınız Var?
Onal Gallant&Partners, Gayrimenkul Hukuku, Fikri Mülkiyet Hukuku, Ticaret Hukuku, Aile Hukuku, Aile Yoluyla Göçmenlik, Çalışma ve Yatırım Yoluyla Göçmenlik ve ABD Vize Süreçleri konularında uzman bir hukuk bürosudur. Amerika'da şirket kurulması ve ABD’de gayrimenkul satın alınmasından, marka tescili ve Green Card çekilişlerine kadar geniş bir yelpazede güvenilir bir temsil ve danışmanlık hizmeti sunmaktayız.
Onal Gallant&Partners’ın tüm ofislerinde görev yapan her biri alanının uzmanı, güncel mevzuat ve uygulamalar hakkında derinlemesine bilgi ve tecrübe sahibi olan saygın ve dinamik hukukçulardan oluşan ekibi saydığımız bu alanları ilgilendiren tüm hukuki problemlerinizin çözümü ve ABD’de hayata geçirmek istediğiniz projelerinizin finansal olarak en etkin şekilde ve sorunsuz süreçlerle yönetilmesi konusunda sizlere yardımcı olmaya hazırdır.
Uzmanlık ve uygulama alanlarımızdaki konularla ilgili olarak en çok merak edilen sorulara verdiğimiz cevapları, sürekli değişen ve güncellenen yasal düzenlemeler ve idari tasarruflarla ilgili haberleri ve bilgilendirme amaçlı videolarımızı ve bloglarımızı ziyaretçilerimizle paylaşmaktan büyük mutluluk duyuyoruz. Bu kapsamdaki yayınlarımızı websitemizden, Facebook, Twitter, Quora, LinkedIn ve Medium hesaplarımızdan ve Youtube kanalımızdan takip edebilirsiniz
Ayrıca ofisimize e-mail veya telefonla doğrudan ulaşabilirsiniz.